Huwebes, Marso 12, 2009

Ang Pamilya sa Huling Liham ni Che kay Fidel

ANG PAMILYA SA HULING LIHAM NI CHE KAY FIDEL
Maikling Kwento ni Gregorio V. Bituin Jr.

Minsan ay nagkita ang magkaibigang sina Mang Dolpo at Mang Cesar sa isang barberya. Magpapagupit si Mang Cesar, habang si Mang Dolpo naman ay nakikipaglaro ng dama.

"Kumusta na, matindi 'yung ginawa n'yong rali sa Mendiola, ah, at nananawagan kayo ng, ano ba yun, bagong sistema ng pamumuno ba yun?", bungad ni Mang Dolpo.

"Ah, iyon ba?" sagot ni Mang Cesar, habang inaayos niya ang kanyang pagkakaupo. "Yung bagong sistemang isinisigaw namin sa rali ay sosyalismo. Ibig sabihin, sumisigaw kami ng pagbabago dahil grabe na ang sitwasyon ngayon. Lahat na lang ay binibili pati karapatan mo sa kalusugan, edukasyon, pagkain, at marahil, pati batas ay nabibili na rin. Ganito kasi ngayon ang kalakaran sa ilalim ng sistemang kapitalismong umiiral sa atin ngayon."

"Ay nako, tama po kayo diyan, Mang Cesar," sabad naman ni Juan, ang barbero. "Kaymahal nga ng matrikula ng aking anak sa kolehiyo, na talagang pilit naming iginagapang. Tapos nang magkasakit naman si misis, aba'y nang dinala namin sa ospital, tinanggihan kami dahil wala daw kaming pang-down payment. Grabe! Nakagalit talaga ang sistema sa bayan natin."

Agad namang sumagot si Mang Cesar, "Alam mo, kaya kami nananawagan ng pagbabago dahil kami man ay di na namin masikmura yung nangyayari sa bayan natin. Lahat na lang ay may presyo. Pati serbisyo ay negosyo na. Pero kung di tayo kikilos at tutunganga na lang, walang mangyayari sa atin. Eto nga, may binabasa akong libro tungkol kay Che Guevara na nilathala ng Aklatang Obrero. Mga kwento ito ng buhay ni Che at kanyang mga sulatin."

"Di ba yung Che, e, yung nasa t-shirt ng mga kabataan na rock star?", agad tanong ni Juan.

"Siya nga yung popular na mukha sa mga t-shirt, pero di siya rock star. Isa siyang rebolusyonaryo, at isa sa mga lider ng kilusang pagbabago sa Cuba. Teka, nandito ako sa artikulong huling liham ni Che kay Fidel Castro na pinuno ng Cuba. Ibahagi ko lang yung sinabi ni Che sa huling liham niya kay Fidel na nagustuhan ko. Ayon kay Che: "Ako’y nakilala na sa patakarang panlabas ng ating rebolusyon, at nagpapatuloy ako. Saanman ako naroroon, ramdam ko ang pananagutan bilang rebolusyonaryong Cubano, at kikilos ako ng ganoon. Hindi ako nagdaramdam na wala akong naiwang mga materyal na bagay sa aking asawa’t mga anak; masaya akong ganoon ang nangyari. Wala akong hihilingin para sa kanila, dahil ibibigay sa kanila ng estado ang sapat na pangangailangan para mabuhay at makapag-aral."

"Napaisip ako, pare, nang sinabi niyang hindi siya nagdaramdam na wala siyang naiwan para sa kanyang asawa't mga anak. At wala pa siyang hihilinging anuman dahil ibibigay naman pala ng estado ang sapat na pangangailangan ng kanyang pamilya para mabuhay. Kaya ako, gusto kong ipagpatuloy ang rebolusyong sosyalista. Ito'y para na rin sa kinabukasan ng aking pamilya at sa mga susunod na henerasyon."

"Ganuon ba? Ibig sabihin, pag nanalo na ang rebolusyon na ipinaglalaban ng mga sinasabi mong sosyalista, aba'y malaking tulong nga iyan para sa ating lahat. Biro mo, yung karapatan natin sa kalusugan at edukasyon ay ibibigay ng estado. Di gaya ngayon, ang mamahal ng gamot. Kailangan pang pumila sa ospital, at yaong nauunang magamot ay yung may pera. Si Pareng Gusting nga, may gamot na para sa sakit niyang TB, pero dahil walang pera ang pamilya niya, namatay na lang siyang di nagagamot," ayon naman kay Mang Dolpo.

"Mukhang napaka-interesado ng librong iyan. Maaari po bang mabasa ko rin iyang hawak nyong libro, at interesado po ako", sabi ni Juan.

"Aba'y walang problema, ikaw pa, malakas ka sa akin. Siyanga pala, magtataas na naman daw ang presyo ng langis, gusto niyo bang sumama sa rali para hilingin nating ibaba naman ang presyo ng langis. Ang pagkilos ay bukas na ng umaga, at may pulong mamayang alas-kwatro." anyaya ni Mang Cesar.

"O. sige, sasama kami kahit di kami tsuper. Pag tumaas ang langis, taas din ang pamasahe, naglalakad na nga lang ako papunta rito para makatipid, ngayon may problema na naman. Kailangan yata talaga magbago na ang sistema sa bayan natin para naman di tayo mahirapan." sabi ni Mang Dolpo.

Tapos nang magpagupit si Mang Cesar, at binayaran na niya ng P35 si Juan sa serbisyo nito.

"O, pa'no, Mang Dolpo, Juan, kita-kita na lang tayo sa bahay nina Mang Erning mamaya. At saka, Juan, ingatan mo sana iyang libro tungkol kay Che para mabasa din ng iba."

Ani Juan, "Asahan nyo po, at marami pong salamat. Malaking tulong tiyak ito sa aking pag-unawa sa inyong, sa atin palang, hinahangad na pagbabago.”

Walang komento: